Verloop van bemiddeling

Hoe start je een bemiddeling op?

Vaak neemt een partij het initiatief tot bemiddeling door aan de ander te vragen of er een bereidheid bestaat om een geschil, probleem of conflict via een bemiddeling aan te pakken. Wanneer deze bereidheid er is kan in onderling overleg een bemiddelaar worden gekozen.  

Anderzijds is het ook mogelijk dat de bemiddeling contractueel werd overeengekomen. In dat geval neemt de bemiddeling een aanvang volgens de contractueel overeengekomen regels.  

Wanneer de bemiddeling werd bevolen door een rechter (de zogenaamde gerechtelijke bemiddeling) zal de bemiddelaar contact opnemen met de betrokken partijen en/of hun advocaten om de bemiddeling op te starten en een eerste gesprek in te plannen.  

Meer info over de stappen

Tijdens het eerste kosteloze gesprek maken de partijen kennis met de bemiddelaar. De bemiddelaar licht toe wat bemiddelen inhoudt en hoe een bemiddelingstraject verloopt. De bemiddelaar geeft in dit gesprek duidelijk aan wat zijn taak is, welke verwachtingen hij heeft van de partijen en wat zijn werkwijze is. Indien de partijen nog vragen hebben is dit het moment om deze aan de bemiddelaar te stellen. Daarnaast zal de bemiddelaar luisteren naar de bekommernissen en verwachtingen van partijen om zo in onderling overleg een bemiddelingstraject uit te stippelen.  

Dit traject kent geen vooropgestelde tijdsduur aangezien het sterk afhankelijk is van hoe de partijen in het traject stappen. Op het einde van het kennismakingsgesprek of in een navolgend gesprek zullen de partijen en de bemiddelaar het bemiddelingsprotocol ondertekenen.

Dit document is aan enkele wettelijke vereisten verbonden en omvat onder meer:  

  • De naam en gegevens van partijen
  • De omschrijving van de kwestie die zich stelt
  • Toelichting van de principes van bemiddeling
  • Duidelijke afspraken over het verloop van de bemiddeling

Daarna kunnen de eigenlijke bemiddelingsgesprekken worden aangevat. 

Tijdens de gesprekken krijgt elke partij de mogelijkheid om zijn verhaal te vertellen en zijn haar visie of standpunt toe te lichten.  

De bemiddelaar vergemakkelijkt de communicatie en zorgt ervoor dat de standpunten van alle partijen voor elkaar duidelijk zijn. Hierdoor kan al begrip ontstaan voor het standpunt van de andere partij.  

Door actief te luisteren en juiste vragen te stellen zal de bemiddelaar trachten de noden en belangen van elke partij te achterhalen.  

Vaak komt men op deze manier tot belangen die met elkaar verzoenbaar zijn of zelfs tot gemeenschappelijke belangen.  

Vanuit deze belangen zal in een volgende fase samen naar oplossingen worden gezocht.  

In bepaalde omstandigheden waarbij de situatie te gespannen is om samen een gesprek te voeren, kan de bemiddelaar starten met een individueel gesprek of in de loop van het traject individuele gesprekken inplannen.  

Daarnaast is het mogelijk om externe experts of partijen in de bemiddeling te betrekken. Bij zakelijk conflicten kan bijvoorbeeld beroep worden gedaan op een boekhouder voor zijn inhoudelijke expertise. Bij bouwgeschillen is het dan weer mogelijk dat op verzoek van de partijen een architect of beëdigd landmeter wordt uitgenodigd voor bijkomend studiewerk.  

In bepaalde gevallen kunnen partijen van de bemiddelaar de opdracht krijgen om bijkomende informatie te verzamelen tegen een volgende sessie. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een echtscheiding waarbij partijen een schatting van de gezinswoning, de financieringsmogelijkheden van één van beide partners, de waardebepaling van een groepsverzekering, en dergelijke meer zullen nagaan.  

Wanneer alle belangen en bekommernissen duidelijk zijn en partijen voldoende geïnformeerd zijn gaat men samen op zoek naar passende oplossingen.  

In deze fase zal de bemiddelaar beroep doen op de creativiteit van de partijen om zoveel mogelijk passende oplossingen te bedenken zodat uiteindelijk een akkoord kan worden gevonden waar alle partijen zich in kunnen vinden.  

De bemiddelaar zal het bereikte akkoord op papier zetten. 

Wanneer alle partijen akkoord gaan met dit document ondertekenen ze het akkoord. 

Indien partijen dit wensen kan het akkoord gehomologeerd worden door de rechtbank, zodat het akkoord dezelfde waarde krijgt als een vonnis uitgesproken door een rechter.  

Het bemiddelingsakkoord is een juridisch bindende overeenkomst en strekt partijen tot wet. 

Als partijen dit wensen kan de bemiddelaar partijen na het bemiddelingstraject verder opvolgen onder meer voor wat betreft de uitvoering van het bereikte akkoord of de evaluatie ervan.  

Uiteraard is het ook steeds mogelijk dat partijen de bemiddelaar na afloop van het traject opnieuw inschakelen wanneer het bemiddelingsakkoord bijvoorbeeld niet langer passend is of achterhaald is door de feiten.