Maakt het uit of je als start-up kiest voor een eenmanszaak of een BV?

Ons antwoord: absoluut. Je merkt het verschil misschien niet meteen in de eerste maanden, maar op langere termijn kan deze keuze cruciaal zijn voor je risico’s, belastingen, groeikansen en professionele uitstraling.

De keuze van je vennootschapsvorm is geen simpele administratieve formaliteit. Het vormt de juridische en financiële basis van je onderneming. Een verkeerde keuze kan leiden tot hogere belastingen, onverwachte persoonlijke aansprakelijkheid of gemiste investeringskansen. Kies je juist, dan bouw je vanaf dag één aan een solide en toekomstbestendige basis.

Hieronder vatten we de belangrijkste verschillen samen, leggen we uit waar je vooral op moet letten en geven we enkele praktijkvoorbeelden.

Waarom je vennootschapsvorm zoveel impact heeft

Bij een eenmanszaak zijn jij en je zaak één en dezelfde. Er bestaat geen aparte rechtspersoon, waardoor winst én aansprakelijkheid rechtstreeks via jouw privévermogen lopen. Begin je kleinschalig, met beperkte risico’s en wil je snel starten? Dan is de eenmanszaak vaak een slimme keuze.

Een BV is daarentegen een zelfstandige juridische entiteit met eigen vermogen. Dat onderscheid is cruciaal: het bepaalt wie aansprakelijk is én hoe je belast wordt. Verwacht je grotere investeringen, snellere groei of wil je je privévermogen beschermen? Dan is een BV doorgaans verstandiger.

De belangrijkste verschillen op een rij

1. Aansprakelijkheid

Bij een eenmanszaak ben je persoonlijk aansprakelijk voor alle schulden van je onderneming. Dit betekent dat ook je privévermogen, zoals je spaarrekening of woning, kan worden aangesproken om zakelijke schulden te dekken. Je loopt dus een groter financieel risico als de zaak slecht draait of schulden oplopen.

Bij een besloten vennootschap (BV) ligt dit anders: de aansprakelijkheid is in principe beperkt tot het kapitaal dat je in de vennootschap hebt ingebracht. Je privévermogen is dus beschermd tegen zakelijke schuldeisers. Wel geldt een belangrijke kanttekening: als bestuurder of oprichter kun je onder bepaalde omstandigheden toch persoonlijk aansprakelijk worden gesteld, bijvoorbeeld bij grove fouten, wanbeheer of het niet naleven van wettelijke verplichtingen. Dit heet bestuurders- of oprichtersaansprakelijkheid.

2. Fiscaliteit

De winst van een eenmanszaak wordt belast via de personenbelasting, die progressief stijgt naarmate je meer verdient. Dit betekent dat je bij hogere winsten ook in een hoger belastingtarief valt, wat vaak minder gunstig is.

Een BV betaalt vennootschapsbelasting over haar winst. Het standaardtarief bedraagt 25%, maar voor kleine vennootschappen geldt een verlaagd tarief van 20% op de eerste €100.000 winst. Dit kan fiscaal voordeliger zijn zodra je onderneming structureel winstgevend is.

Bovendien biedt de vennootschapsbelasting mogelijkheden om winsten binnen de vennootschap te herinvesteren tegen een gunstiger tarief.

3. Oprichting en administratie

Een eenmanszaak kun je snel en goedkoop oprichten, zonder veel administratieve rompslomp. De boekhoudkundige verplichtingen zijn beperkt, wat ideaal is voor starters die zich willen concentreren op hun kernactiviteit.

Een BV vraagt een meer formele en kostelijke oprichting, met notariële akten en een financieel plan dat aantoont dat de vennootschap levensvatbaar is. Daarnaast geldt een dubbele boekhouding en moet je voldoen aan uitgebreidere administratieve en juridische eisen. Daar staat tegenover dat een BV een professioneler imago heeft en een structuur biedt die eenvoudiger overdraagbaar is, bijvoorbeeld bij verkoop of wanneer investeerders toetreden.

Snelle keuzehulp – stel jezelf deze vragen

Verwacht ik externe investeringen of wil ik aandelen uitgeven? → BV
Loop ik inhoudelijk of financieel groot risico (bouw, horeca, consultancy)? → BV
Start ik klein, als freelancer of bijverdienste? → Eenmanszaak
Wil ik later makkelijk verkopen of aandelen overdragen? → BV
Wil ik in het begin zo min mogelijk administratie? → Eenmanszaak

Enkele concrete voorbeelden

Een freelance designer met enkele eerste klanten kiest vaak voor een eenmanszaak: zo kun je snel starten, met lage opstartkosten en beperkte administratie. Lever je vooral diensten, heb je weinig investeringen nodig en blijft je risico beperkt, dan is dit doorgaans de eenvoudigste weg.

Een tech-start-up daarentegen kiest meestal voor een BV. Deze rechtsvorm maakt het mogelijk aandelen uit te geven en trekt zo gemakkelijker investeerders aan. Bovendien staat de BV juridisch los van je privévermogen, wat cruciaal is bij ambitieuze groeiplannen en hogere financiële inzet.

Voor een bouwbedrijf of consultancykantoor met contractuele aansprakelijkheden is een BV doorgaans de veiligste keuze. In sectoren waar de risico’s groot zijn en schadeclaims hoog kunnen oplopen, beschermt deze structuur je privévermogen beter en straalt ze extra professionaliteit uit naar grotere klanten en overheden.

Veelgemaakte misvatting

“Je kunt later altijd omzetten.”

Dat klopt, maar het omzetten van een eenmanszaak naar een BV kost tijd, geld en brengt fiscale én contractuele aandachtspunten mee. Begin dus met de structuur die past bij je risicoprofiel en groeiplannen.

Belangrijk om te weten

Sinds de hervorming van het vennootschapsrecht is er geen verplicht minimumkapitaal meer voor een BV.

Wel moet je via een financieel plan aantonen dat de vennootschap minstens drie jaar kan overleven. Is dat plan onvoldoende onderbouwd, dan kun je als oprichter alsnog persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Een BV is dus geen vrijbrief om onvoorbereid te starten.

Tip: Twijfel je over de juiste structuur? Laat je ondernemingsplan doorlichten door een jurist of advocaat én een boekhouder. Zo weet je meteen welke vorm jouw zaak écht vooruithelpt.

Heeft u vragen of wilt u advies op maat? Neem contact op via info@bannister.be of bel 03/369.28.00.