Hoewel prostitutie het oudste beroep ter wereld betreft, blijft het tot op vandaag één van de meest omstreden beroepen. Recent nog trokken heel wat Franse sekswerkers naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens die meenden dat hun recht op persoonlijke en seksuele vrijheid werd geschonden gelet op de huidige wetgeving hieromtrent, dewelke de mogelijkheid tot sekswerk in Frankrijk aanzienlijk limiteert.

Wetgevers lijken het er duidelijk maar niet over eens te geraken wat de rechten van sekswerkers zijn. België is -in tegenstelling tot Frankrijk- één van de meest vooruitstrevende landen en bepaalde een duidelijke koers voor de toekomst van sekswerk.

Hervorming seksueel strafrecht 2022

Er heerste lange tijd een gedoogbeleid wanneer het aankwam op prostitutie. Sekswerkers en hun klanten -minstens wanneer ze geen misbruik maken van prostitutie en de sekswerkers meerderjarig zijn- ontglipten een vermelding in het strafwetboek, maar iedereen die diensten verleende aan een sekswerker of dit trachtte te organiseren viel al snel onder de noemer ‘pooierschap’. Een veilige werkomgeving bieden om dit beroep te kunnen uitoefenen nam dus heel wat risico’s met zich mee en liet sekswerkers vaak onbeschermd achter.

Met de grondige hervorming van het seksueel strafrecht in 2022 werd onder meer de definitie van pooierschap aangescherpt en konden zelfstandige sekswerkers zich vanaf dan makkelijker organiseren en ook beroep doen op derden voor hun diensten (boekhouders, advocaten, verzekeraars,..). Dit betrof een belangrijke mijlpaal in de weg naar decriminalisering en legalisering van sekswerk.

Het misdrijf pooierschap blijft evenwel bestaan in volgende gevallen:

• het organiseren van de prostitutie van een ander met als doel het bekomen van een voordeel, behalve in de gevallen die de wet bepaalt;
• het bevorderen, ertoe aanzetten, aanmoedigen of vergemakkelijken van prostitutie met als doel het, rechtstreeks of onrechtstreeks, bekomen van een abnormaal economisch voordeel of elk ander abnormaal voordeel;
• maatregelen nemen om het verlaten van de prostitutie te verhinderen of te bemoeilijken.

Sekswerknemer?

De mogelijkheid om dit beroep uit te oefenen onder een werknemersstatuut werd in 2022 echter niet uitgewerkt, waardoor er nog steeds sprake was van wettelijke discriminatie ten aanzien van deze beroepscategorie. Hierdoor konden sekswerkers veel sociale rechten (recht op pensioen, gezondheidszorg, zwangerschapsverlof,…) namelijk niet uitoefenen.

Gelukkig is ook daar verandering in aantocht met de wet van 3 mei 2024 houdende bepalingen betreffende sekswerk onder arbeidsovereenkomst. Deze wet zal voor sekswerkers de garantie bieden dat ze in veilige omstandigheden kunnen werken onder een arbeidsovereenkomst met de bijhorende sociale rechten.

Om misbruik en uitbuiting te vermijden zal de potentiële werkgever wel aan strenge voorwaarden moeten voldoen alsook voorafgaandelijke erkenning nodig hebben van de overheid. Sekswerkers krijgen daarnaast ook een aantal specifieke sociale rechten toegekend zoals het recht om de arbeidsovereenkomst te beëindigen zonder opzeg of vergoeding.

De eerste stenen voor de volledige legalisering van sekswerk zijn dus al gelegd, maar de brug is nog niet af. De wet treedt pas in werking op 1 december 2024 en de implementatie ervan zal ook niet van vandaag op morgen gebeuren. De wet moet nog concreet aangevuld te worden met koninklijke besluiten die onder meer regels zullen vaststellen omtrent hygiëne, minimumoppervlakte en uitrusting van kamers,…

België baant de weg

Regulering van sekswerk is volgens België de oplossing om misbruik en uitbuiting in de sector te voorkomen. Andere landen zoals Frankrijk zijn het daar (nog) niet mee eens en pleiten nog steeds voor een criminalisering. Hoewel het EHRM erkent dat dergelijk conservatief beleid een beperking vormt op het privéleven en autonomie van sekswerkers, oordeelde het een aantal weken geleden nog dat dit géén schending van artikel 8 EVRM inhoudt. Gezien sekswerk nog steeds een materie is die voor verdeeldheid en controverse zorgt, verschuilt het EHRM zich achter de appreciatiemarge die ze toekent aan staten. Volgens ons is dit echter een gemiste kans om ook op supranationaal vlak meer erkenning en bescherming te bieden aan sekswerkers.

De legalisering van sekswerk in België door de nieuwe wetgeving is een voorbeeld dat navolging verdient. Het erkent sekswerkers als volwaardige leden van de samenleving met rechten en bescherming, en biedt een progressief model voor de regulering van sekswerk.

Heeft u vragen omtrent het seksueel strafrecht, contacteer dan zeker onze zedenspecialisten via info@bannister.be of via 03 369 28 00.