De bedrijfswagen blijft een populair middel voor werkgevers om het loonpakket van hun werknemers op te waarderen. Het beschikbaar stellen van een bedrijfswagen blijkt echter niet altijd rozengeur en maneschijn te zijn. Regelmatig krijgen wij van werkgevers en werknemers de vraag wie opdraait voor de kosten aan de bedrijfswagen indien de werknemer een ongeval veroorzaakt heeft, bijvoorbeeld wanneer de verzekeringsmaatschappij niet tussenkomt.

Het moment waarop de schade veroorzaakt werd, tijdens of buiten de uitvoering van de arbeidsovereenkomst, zal het antwoord op deze vraag bepalen.

Een ongeval tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst

Indien het ongeval plaatsvindt tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst, speelt in principe de aansprakelijkheidsbeperking van artikel 18 Arbeidsovereenkomstenwet (AOW). Deze beperking houdt in dat de werkgever zijn schade alleen kan verhalen op de werknemer indien de schade het gevolg was van bedrog, zware fout of een herhaaldelijk voorkomende lichte fout in hoofde van de werknemer. Zo zou het rijden onder invloed van alcohol of verdovende middelen als een zware fout kunnen gelden. Is er geen sprake van bedrog, zware fout of herhaaldelijk voorkomende lichte fout? Dan zal de werkgever de rekening gepresenteerd krijgen.

Belangrijke kanttekening is wel dat de aansprakelijkheidsbeperking alleen geldt voor de burgerlijke aansprakelijkheid van de werknemer. Op strafrechtelijk vlak blijft de werknemer ten alle tijden persoonlijk aansprakelijk voor het ongeval dat hij veroorzaakt heeft. Zo zal de verkeersboete voor een snelheidsovertreding steeds door de werknemer moeten betaald worden. Voor dergelijke verkeersboetes is het bovendien ook niet relevant of deze tijdens, dan wel buiten de uitvoering van de arbeidsovereenkomst werden opgelopen.

Een ongeval buiten de uitvoering van de arbeidsovereenkomst

De aansprakelijkheidsbeperking van artikel 18 AOW geldt niet voor ongevallen die de werknemer met zijn bedrijfswagen veroorzaakt buiten de uitvoering van de arbeidsovereenkomst, zoals tijdens een reis met het gezin. In dit geval worden de gewone burgerrechtelijk aansprakelijkheidsregels toegepast (fout-schade-oorzakelijk verband). De werknemer die het ongeval veroorzaakt heeft, zal de schade uit eigen zak moeten betalen.

Een ongeval met schade aan een derde partij

De mogelijkheid bestaat dat een derde partij betrokken is bij het verkeersongeval. De vraag stelt zich wie de schade veroorzaakt aan de derde partij dient te vergoeden?

Gebeurde het ongeval tijdens de werkuren? Dan kan de werknemer zich opnieuw beroepen op de aansprakelijkheidsbeperking van artikel 18 AOW. Deze beperking speelt niet alleen in de verhouding werknemer-werkgever maar ook in de verhouding werkgever-derde partij.

Indien het ongeval plaatvond buiten de werkuren dan is de werknemer persoonlijk aansprakelijk. In de praktijk zien we echter dat slachtoffers zich steeds tot de werkgever zullen wenden aangezien deze zich niet op een aansprakelijkheidsbeperking kan beroepen. Op basis van artikel 1384 Burgerlijk Wetboek is de werkgever als aansteller steeds aansprakelijk voor de fouten van zijn aangestelden (werknemers).

Wat als de wegen scheiden?

Na de beëindiging van de arbeidsovereenkomst is de werknemer verplicht om op eerste verzoek van de werkgever de bedrijfswagen in te leveren. Het is zeer belangrijk dat op het moment van de teruggave een verslag wordt opgemaakt over de toestand van de wagen waarin mogelijke schade aan de wagen wordt genoteerd. Gebeurt dit niet, dan bestaat het risico dat nadien een discussie ontstaat over wie al dan niet aansprakelijk was voor bepaalde schade aan de wagen.

Conclusie

De moraal van dit verhaal is dat werknemers niet te snel mogen denken dat de werkgever het potje wel zal betalen. Langs de andere kant zal het voor een diligente werkgever zaak zijn om discussies te vermijden door het onder meer maken van correcte afspraken zowel op voorhand in een car policy als erna in een beëindigingsovereenkomst.  

Heeft u nog vragen over het gebruik van de bedrijfswagen of wenst u een carpolicy in te voeren? Aarzel niet en contacteer ons. Wij helpen u graag verder!

Auteur: Mr. Maxim Korthoudt 
20 november 2020