Spiking: een groeiend gevaar in het uitgaansleven

Daders van spiking in Kortrijk gevat

 

Spiking, het heimelijk toevoegen van verdovende middelen aan iemands drankje zonder diens medeweten, is een ernstig en groeiend probleem in het uitgaansleven. De praktijk wordt vaak in verband gebracht met seksueel grensoverschrijdend gedrag en berovingen. Slachtoffers verliezen door de toegediende substanties hun remmingen of worden zelfs bewusteloos, waardoor daders misbruik kunnen maken van de situatie. De recente spiking-incidenten in Kortrijk hebben de urgentie van dit probleem pijnlijk blootgelegd.

Na maanden van onderzoek heeft de politie in Kortrijk een grote doorbraak gerealiseerd in het spiking-dossier. Tijdens een gerichte actie in de uitgaansbuurt werden meerdere verdachten opgepakt, waaronder twee cafébazen. Uit het onderzoek blijkt dat er minstens 41 slachtoffers betrokken zouden zijn. De verdachten zouden systematisch verdovende middelen aan drankjes hebben toegevoegd met als doel hun slachtoffers weerloos te maken. De politie voerde huiszoekingen uit en vond daarbij blijkbaar bewijsmateriaal, waaronder verdovende middelen en videobeelden van de incidenten. Justitie onderzoekt de zaak verder en de verdachten riskeren zware straffen indien zij effectief veroordeeld worden voor de feiten.

Hoe gaan daders te werk?

 

Daders van spiking maken gebruik van subtiele methodes om hun slachtoffers te drogeren. Dit kan gebeuren door drankjes te bespuiten of manipuleren, waarbij een kleine hoeveelheid van een verdovende stof in een glas wordt gegoten zonder dat het slachtoffer dit opmerkt. Soms krijgen slachtoffers een gratis shotje of een cocktail aangeboden, waarin al een verdovend middel verwerkt is. In sommige gevallen is melding gemaakt van slachtoffers die zonder dat ze het doorhadden met een naald geïnjecteerd werden op een drukke dansvloer, maar hier is nog vrij weinig over bekend.

Welke middelen worden gebruikt bij spiking?

 

De meest gebruikte stoffen bij spiking zijn:

  • GHB: een kleurloze, geurloze vloeistof met een sterke verdovende werking die slaperigheid, geheugenverlies en bewusteloosheid veroorzaakt.
  • Rohypnol: een krachtige benzodiazepine die extreme sufheid en geheugenverlies veroorzaakt.
  • Ketamine: een verdovingsmiddel met hallucinogene effecten dat kan leiden tot dissociatie en immobiliteit.
  • MDMA en andere stimulerende middelen: deze kunnen slachtoffers overstimuleren, waardoor ze vatbaarder worden voor manipulatie of misbruik.

De juridische gevolgen van spiking in België

 

Spiking wordt in België beschouwd als een ernstig misdrijf en kan op verschillende manieren strafrechtelijk worden gekwalificeerd. Het opzettelijk toedienen van schadelijke stoffen zonder toestemming valt onder artikel 402 van het Strafwetboek en wordt bestraft met een gevangenisstraf van maximaal vijf jaar en een geldboete.

Wanneer spiking wordt gebruikt om een slachtoffer te misbruiken, wordt het misdrijf nog zwaarder bestraft. Verkrachting, gedefinieerd als elke niet-consensuele seksuele penetratie, valt onder artikel 417/11 van het Strafwetboek en kan bestraft worden met een gevangenisstraf van tien tot vijftien jaar. Indien de dader verdovende middelen gebruikt om het slachtoffer weerloos te maken, wordt dit als een verzwarende omstandigheid beschouwd en valt de daad onder artikel 417/14 van het Strafwetboek. Dit artikel stelt dat niet-consensuele seksuele handelingen, gepleegd na de toediening van weerloosmakende of remmingsverlagende stoffen, strenger bestraft worden. Zowel verkrachting, als aantasting van de seksuele integriteit onder invloed van dergelijke stoffen kunnen een gevangenisstraf van vijftien tot twintig jaar opleveren.

De Belgische wetgever erkent hiermee de ernst van spiking en de gevaren die het met zich meebrengt. Door de combinatie van drogering en seksueel geweld als een verzwarende omstandigheid te beschouwen, wordt een krachtig signaal gegeven dat dit soort misdrijven zwaar bestraft zullen worden.

De impact op slachtoffers

 

De gevolgen van spiking zijn ingrijpend, zowel fysiek als psychologisch. Slachtoffers kunnen last krijgen van duizeligheid, misselijkheid, hoofdpijn, bewusteloosheid en in sommige gevallen zelfs ademhalingsproblemen of coma. Fysieke gevolgen kunnen ook langdurig zijn, vooral als slachtoffers letsels oplopen door valpartijen of ongelukken als gevolg van hun gedrogeerde toestand.

Op psychologisch vlak zijn de gevolgen minstens zo verwoestend. Spiking wordt vaak gebruikt met de bedoeling om slachtoffers seksueel te misbruiken of te verkrachten. De chemische verdoving en geheugenverlies maken slachtoffers weerloos en vaak niet in staat om zich te verzetten. Dit leidt niet alleen tot lichamelijk trauma, maar ook tot diepe psychologische wonden. Slachtoffers van seksueel geweld na spiking kampen vaak met gevoelens van schaamte, schuld en machteloosheid. Ze hebben vaak gefragmenteerde herinneringen van de gebeurtenis, wat het verwerken ervan bemoeilijkt en hun geloofwaardigheid bij aangifte kan ondermijnen.

Veel slachtoffers ontwikkelen posttraumatische stressstoornis (PTSS), met symptomen zoals paniekaanvallen, slapeloosheid, nachtmerries en ernstige angst om opnieuw uit te gaan of sociale situaties aan te gaan. De impact op hun zelfbeeld en vertrouwen in anderen kan blijvend zijn, wat kan resulteren in langdurige psychologische schade en moeilijkheden in relaties en het dagelijks functioneren.

Daarnaast worden slachtoffers niet altijd serieus genomen. Hun symptomen worden vaak afgedaan als ‘te veel gedronken hebben’ of ‘een verkeerd pilletje gepakt’, waardoor ze secundair gevictimiseerd worden door het gebrek aan erkenning en steun. Dit kan ertoe leiden dat ze zich schamen of zelfs schuldig voelen over wat hen is overkomen, terwijl de verantwoordelijkheid volledig bij de dader ligt. Hierdoor durven veel slachtoffers geen aangifte te doen, wat ervoor zorgt dat daders ongestraft blijven en het probleem blijft voortbestaan.

Wat kunnen we doen om spiking te voorkomen en u te helpen?

 

Hoewel de verantwoordelijkheid uiteraard volledig bij de dader ligt, kunnen enkele eenvoudige voorzorgsmaatregelen helpen om het risico op spiking te verkleinen. Laat je drankje nooit onbeheerd achter en neem geen drankjes aan van onbekenden. Maak gebruik van hulpmiddelen zoals anti-spiking deksels of teststrips om extra veiligheid te garanderen. Ga bij voorkeur uit met vrienden en zorg ervoor dat jullie op elkaar letten. Merk je iets verdachts op? Meld dit dan onmiddellijk aan het barpersoneel, de beveiliging of de politie.

Wanneer je een vermoeden hebt dat je gedrogeerd bent, ga dan ook meteen naar een spoeddienst. GHB is namelijk een stof die zeer snel uit het lichaam verdwijnt. Het opsporingsvenster om de stof te kunnen identificeren in het bloed of in de urine is zeer kort: GHB is slechts zo’n 6 à 8 uur op te sporen in bloed en zo’n 12 uur in urine. De uren na het misdrijf zijn dan ook cruciaal voor het verdere onderzoek. Idealiter begeeft een slachtoffer van verkrachting zich zo snel mogelijk naar een van de zorgcentra na seksueel geweld, alwaar zij de juiste begeleiding en medische hulp zal  krijgen.

Nadien kunnen wij, als gespecialiseerde advocaten u helpen. Uit onze praktijk blijkt dat slachtoffers tijdens het lopende onderzoek vaak geheel geen idee hebben wat er in hun dossier gebeurt. Wij kunnen helpen met informatie te geven over het lopende onderzoek, wij kunnen om bijkomende onderzoekshandelingen verzoeken en wij kunnen helpen met uw schade te begroten. Wij kunnen ook het slachtoffer bijstaan en begeleiden tijdens hun aangifte indien dit nog niet gebeurd zou zijn.

Indien u hierover vragen heeft of onze hulp zou wensen kan u altijd contact opnemen met Manon Cop of Emma Martin via info@bannister.be of 03/369.28.00.