We nemen het als vanzelfsprekend dat ouders voor hun kinderen zorgen en hen onderhouden, maar wat niet iedereen weet is dat kinderen ook kunnen worden gehouden om voor hun ouders te zorgen.

Ook kinderen hebben een onderhoudsplicht, dit stamt voort uit de solidariteit van de familieband van het gezin. In dit artikel zetten wij voor u uiteen wat deze onderhoudsplicht inhoudt en of u dient bij te dragen in het onderhoud van uw ouders.

Voorwaarden voor de onderhoudsplicht

De onderhoudsplicht, ook wel de zorgplicht of hulpplicht genoemd, is wettelijk verankerd in de artikelen 205 en 205bisvan het Burgerlijk Wetboek. Om gehouden te worden tot deze plicht dienen er twee voorwaarden te worden voldaan. De eerste voorwaarde is dat de ouder behoeftig moet zijn, maar wat houdt dit in? Volgens het Hof van Cassatie bevat de staat van behoefte alle elementaire behoeften van het leven zoals voeding, huisvesting, verwarming, kledij en medische kosten en dit in verhouding met de normale levensomstandigheden van de ouder gelet op zijn opvoeding, sociale situatie en leeftijd. De staat van behoeften zal enkel gelden wanneer de ouder niet (door eigen toedoen) kan voorzien in zijn levensonderhoud.

Een tweede voorwaarde is dat u als kind over de nodige middelen beschikt om te voorzien in het onderhoud. Indien u aldus niet over de nodige middelen beschikt, kan u niet worden aangesproken.

In welke gevallen gebeurt het nu dat u wordt aangesproken om te voorzien in het onderhoud van uw ouder? Wel, het meest voorkomende geval is wanneer de rusthuisfactuur te hoog is. Tegenwoordig zien we meer en meer dat gepensioneerde de rusthuisfactuur niet kunnen betalen, dit zou het geval zijn bij 8 op de 10 gepensioneerden. In dergelijke gevallen kan de persoon zich beroepen op de hulp van het OCMW, echter het OCMW heeft de mogelijkheid om de kosten van het rusthuis geheel of gedeeltelijk terug te vorderen van de kinderen. Dit noemt men ook wel het rusthuissysteem.

Afwijkingen en uitzonderingen

Op het eerste zicht lijkt dit een zeer rechtvaardige verplichting: uw ouders zorgden heel uw leven voor u, wanneer zij niet meer voor zichzelf kunnen zorgen, zal u uit dankbaarheid voor hen zorgen.

Toch kan het schoentje wringen, de verplichting houdt immers geen rekening met het feit dat niet elk kind goed werd opgevoed en niet elk kind een band heeft met zijn ouder. Tevens brengt de onderhoudsplicht soms familiale spanningen teweeg. Het is om deze redenen dat enkele Vlaamse gemeentes het rusthuissysteem niet toepassen. Volgens de VRT geldt in 1 op de 10 Vlaamse gemeenten de bijdrageplicht in de rusthuisfactuur niet.

Maar wat nu als u niet in een van deze gemeentes woont, dient u dan wel bij te dragen in het onderhoud? In bepaalde gevallen kan het OCMW afwijken van de terugvorderingen om reden van billijkheid, bijvoorbeeld wanneer de relatie tussen de ouder en het kind al jaren zeer slecht is.

Elk gezin is anders waardoor elke situatie afzonderlijk zal worden beoordeeld.

Indien u vragen heeft over uw onderhoudsplicht kan u steeds terecht bij onze specialisten.