Op de voorpagina van de Gazet van Antwerpen editie 1 december 2020 staat als krantenkop te lezen: “Ontslag om dringende reden voor het niet dragen mondmasker op werk”. Deze titel doet uitschijnen dat het niet dragen van een mondmasker door een werkgever ingeroepen kan worden voor een ontslag om dringende reden. Enige duiding is op zijn plaats.

Aanleiding voor het artikel is een uitspraak van de Arbeidsrechtbank Antwerpen, afdeling Hasselt waarbij het ontslag om dringende reden van een beschermde werknemer werd aanvaard. De rechtstreekse aanleiding voor het ontslag om dringende reden was het aanbrengen van ernstige schade aan bedrijfsgoederen. Pas na de opstart van de ontslagprocedure werd de betrokken werknemer betrapt op het niet dragen van een mondmasker, hoewel dit binnen de onderneming verplicht was.

Naast de aangebracht schade oordeelde de arbeidsrechtbank dat ook de mondmaskerovertreding voldoende gegrond was voor de rechtvaardiging van het ontslag om dringende reden. Tegen het vonnis werd hoger beroep aangetekend. De werkgever en werknemer kwamen tijdens de beroepsprocedure tot een minnelijke regeling waardoor het Arbeidshof zich niet heeft uitgesproken over het ontslag om dringende reden.

Uit het vonnis van de arbeidsrechtbank afleiden dat het niet naleven van de mondmaskerplicht op de werkvloer steeds een ontslag om dringende reden kan rechtvaardigen, is te kort door de bocht.

Welzijn op het werk

Iedere werkgever is verplicht de gezondheid en veiligheid van zijn werknemers te verzekeren en hen een veilige werkplek te bieden. In eerste instantie zal de werkgever in kaart moeten brengen wat de potentiële risico’s zijn op de werkvloer die de gezondheid en veiligheid van de werknemers in het gedrang zouden kunnen brengen. Op basis hiervan kunnen er dan passende maatregelen genomen worden.

Het potentieel gevaar om op de werkvloer besmet te geraken met het Covid-19 virus kan door een werkgever als gezondheidsrisico worden ingeschat. Zeker indien er niet voldoende afstand kan gehouden worden. Om de veiligheid van de werknemers te garanderen kan de werkgever een algemene mondmaskerplicht invoeren binnen de onderneming. De werknemer zal dan verplicht zijn om het mondmasker te dragen.

Ontslag

De vraag stelt zich of een werknemer om dringende reden kan ontslagen worden indien hij weigert om het mondmasker te dragen. In dergelijk geval zal de werkgever moeten kunnen aantonen dat de weigering een ernstige tekortkoming is die iedere professionele samenwerking definitief en onmiddellijk onmogelijk maakt. Bovendien dient ook de driedagentermijn gerespecteerd te worden. Dit zijn namelijk de criteria die de rechtbank hanteert voor de beoordeling van een ontslag om dringende reden.

Het ontslag om dringende reden is de zwaarst mogelijke sanctie die een werknemer kan krijgen, aangezien er in zo’n geval geen opzeggingsvergoeding uitbetaald wordt en de werknemer eveneens uitgesloten kan worden van het recht op werkloosheidsuitkeringen. Om deze reden wordt een ontslag om dringende reden dan ook steeds kritisch beoordeeld door de arbeidsrechtbanken.

Het is hoogst twijfelachtig of een eenmalige niet-naleving van de mondmaskerverplichting voldoende zwaarwichtig is om het ontslag om dringende reden te rechtvaardigen. De omstandigheden waarin de weigering zich afspeelt zullen van cruciaal belang zijn. De ervaring leert ons dat voorzichtigheid – in zo’n geval – geboden is. Als werkgever kan u beter in gesprek treden met uw werknemer en hem hiervoor formeel in gebreke stellen. Blijft de werknemer ondanks meerdere waarschuwingen de mondmaskerplicht aan zijn laars lappen, dan is de slaagkans van een ontslag om dringende reden des te groter. De betrokken werknemer brengt in dit geval de gezondheid en veiligheid van zijn collega’s door zijn gedrag op manifest onrechtmatige wijze in het gedrang.

Heeft u vragen over een ontslag om dringende reden of het invoeren van passende gezondheidsmaatregelen in de onderneming? Aarzel niet en contacteer ons via info@bannister.be of telefoonnummer 03/369.28.00

Auteur: Mr. Maxim Korthoudt
1 december 2020