De neutrale bezoekruimte voor het contactherstel tussen kinderen en ouder(s)
Een (v)echtscheiding of relatiebreuk brengt doorgaans heel wat moeilijke discussies met zich mee, zeker als er minderjarige kinderen in het spel zijn. Daarbij is het niet ondenkbaar dat zich een contactbreuk voordoet van het minderjarig kind met een ouder, zeker als de relatiebreuk, onder andere, zijn oorzaak vindt in strafrechtelijke feiten gepleegd door een ouder. Anderzijds is een contactbreuk tussen ouder en minderjarig kind eveneens denkbaar in andere omstandigheden, zoals de keuze van één van de ouders om naar het buitenland te vertrekken of andere factoren buiten de wil van de ouder.
Indien er sprake is van een contactbreuk, ligt het niet voor de hand om terug een contact met het kind tot stand te brengen. Zeker gelet op de eventuele gevoelige voorgaanden in een bepaalde familiecontext is dat recht op persoonlijk contact voor een ouder niet evident. Om die redenen bestaan de neutrale bezoekruimtes waar een eerste stap kan gezet worden voor een contactherstel onder begeleiding tussen ouder en kind.
Voorbeelden van de neutrale bezoekruimte zijn het CAW en Het Huis. Naar aanleiding van een artikel in Het Laatste Nieuws kwam de neutrale bezoekruimte bij Het Huis in opspraak via verschillende getuigenissen van anonieme ouders [BOSSAERT, J. HLN ONDERZOEK. Rechters sturen kinderen naar vzw waar ze verplicht worden te spelen met ouder die hen mishandelde: “Dochter liep daar trauma op”. Het Laatste Nieuws, 16 januari 2023].
De familierechtspecialisten van Bannister Advocaten lichten voor u graag de werking en het nut van neutrale bezoekruimtes toe.
**Wanneer stelt de rechtbank een neutrale bezoekruimte aan?
De rechtbank kan in principe de neutrale bezoekruimte opleggen om het contact tussen ouder en kind te herstellen onder externe begeleiding, indien er sprake is van een langdurige contactbreuk en/of indien er ernstige conflicten bestaan bij de verwezenlijking van een persoonlijk contact tussen ouder en kind.
Opdat een rechtbank de contacten onder begeleiding zou toekennen, zal het belangrijkste criterium het belang van het kind zijn. Indien de rechtbank vaststelt dat er geen indicaties zijn dat een contact onder begeleiding indruist tegen het belang van het kind, zal de rechtbank de neutrale bezoekruimte kunnen opleggen.
De neutrale bezoekruimte kan een springplank zijn voor een eventueel omgangsrecht tussen ouder en kind zonder externe begeleiding. De neutrale bezoekruimte dient aldus als een “overgangsperiode”.
Om die reden kan een ouder de kans krijgen om de band met het kind terug te herstellen. Het is een mogelijkheid voor bijvoorbeeld ouders die zich schuldig hebben gemaakt aan strafrechtelijke feiten en die de draad weer willen oppikken met het kind.
Het achterliggend principe is immers dat een kind in de absolute meerderheid van de gevallen baat heeft bij contact met de beide ouders.
Wat betekent de neutrale bezoekruimte voor de betrokken ouders?
Indien de neutrale bezoekruimte wordt opgelegd door de rechtbank zullen beide ouders uitgenodigd worden voor een kennismakingsgesprek, vooraleer een contact met het kind zal doorgaan.
In een periode van enkele maanden zal dan geëvalueerd worden hoe de contacten tussen ouder en kind verlopen en wat de hulpverleners hierbij op te merken hebben.
Het voordeel van een instantie zoals Het Huis bestaat eruit dat een verslag kan opgemaakt worden aan de rechtbank, die de rechter de nodige handvaten kan aanreiken om te evalueren welke impact de bezoeken onder begeleiding hebben op het kind.
Gelet op het traject dat afgelegd wordt bij een neutrale bezoekruimte kan geanalyseerd worden of een contact zonder begeleiding tot de mogelijkheden behoort en in het belang van het kind is.
Wanneer adviseren wij de neutrale bezoekruimte aan de ouder(s)?
Indien wij geraadpleegd worden door een ouder die reeds enige tijd geen contact heeft gehad met het kind waarbij in het verleden ook conflicten zijn geweest, adviseren wij in eerste instantie om de contacten geleidelijk terug op te starten, onder andere via een neutrale bezoekruimte.
Een geleidelijke contactopbouw zal namelijk aanzienlijk toegankelijker zijn voor het kind om de band met de ouder terug op te bouwen. In een eerste fase kunnen de ouder en het kind dan begeleid worden om eventueel enkele maanden nadien over te schakelen naar een contact buiten de neutrale bezoekruimte.
Niet alleen aan ouders die een contactbreuk hebben met het kind wordt de neutrale bezoekruimte geadviseerd, ook voor ouders die aan de andere kant staan van de contactbreuk kan deze maatregel nuttig zijn.
Indien er bijvoorbeeld ernstige bezorgdheden bestaan over de veiligheid van het kind in het milieu van een ouder, kan de aanstelling van een neutrale bezoekruimte er net voor zorgen dat het recht op persoonlijk contact van een kind met de ouder wordt gewaarborgd samen met de veiligheid van het kind.
De ervaring over de neutrale bezoekruimte als advocaat
Onze ervaringen leren dat de contacten in een neutrale bezoekruimte intens kunnen zijn voor de kinderen, maar dat deze wel afgestemd kunnen worden op het tempo dat de kinderen aangeven.
Op die manier kan de neutrale bezoekruimte effectief als een overgangsperiode dienen om zo de band tussen kind en ouder te herstellen. In die optiek leert de ervaring ons inderdaad dat het contact succesvol kan worden hersteld.
Echter kan ook blijken dat een meer uitgebreid contact tussen ouder en kind niet aan de orde is mede gelet op het belang van het kind. Ook dan is het handig om met een verslag aan de rechtbank te werken, zodat deze laatste kennis kan nemen van de evolutie van de contacten en een beslissing kan nemen die in het belang is van het kind.
Wenst u meer informatie over dit onderwerp of wilt u worden bijgestaan door een gespecialiseerd advocaat? Neem dan gerust contact op met ons via info@bannister.be of via 03/369.28.00