Algemene TikTok-ban?
De Federale, Waalse en Vlaamse overheid verbieden TikTok op werktelefoons van hun personeel. De reden van het verbod betreft de bescherming van staatsgevoelige informatie. Dit aangezien de gegevens van gebruikers van TikTok niet volgens de EU-standaarden worden beschermd.
Hoe zit dat bij privé bedrijven? Kan de werkgever een soortgelijk verbod opleggen? Komt er een wettelijk verbod op TikTok op de (privé) werkvloer?
Hoewel de kans in privébedrijven eerder gering is dat hierbij staatsgevoelige informatie kan worden geschonden, doet de werkgever er toch goed aan om een aantal spelregels vast te leggen rond het gebruik van sociale media en ICT en dus ook over een mogelijke TikTok-ban of minstens een gereglementeerd gebruik ervan.
Er moet in eerste instantie een onderscheid worden gemaakt tussen de gsm die door de werkgever ter beschikking wordt gesteld aan de werknemer en de privé gsm van de werknemer zelf.
Gsm toestel van het bedrijf
Wanneer de werkgever een gsm ter beschikking stelt aan zijn werknemers, kan de werkgever de werknemer wel degelijk verbieden om TikTok op het toestel te installeren. Deze regel geldt zelfs wanneer werd gestipuleerd dat de gsm van het bedrijf ook privé kan worden gebruikt.
De algemene regel geldt dat de werknemer ‘zorgvuldig’ moet omspringen met bedrijfsgoederen (bedrijfs-gsm, laptop, …) die hem ter beschikking worden gesteld. Wat de werkgever onder de noemer ‘zorgvuldig’ begrijpt, dient door hem te worden vastgelegd
In de praktijk zal de werkgever dit vastleggen in een bedrijfspolicy of arbeidsreglement dat het gebruik van de gsm vastlegt en welke grenzen hieraan gekoppeld kunnen zijn. Deze afspraken kunnen gaan over de doeleinden waarvoor sociale media door de werknemer (niet) mag worden gebruikt of de tijdstippen waarop. Denk aan een IT-policy waarin wordt vastgelegd dat TikTok verboden is op de bedrijfs-gsm maar LinkedIn wel toegelaten is of waarbij de toegang tot bepaalde websites geblokkeerd zijn.
Privé gsm toestel
Tijdens de werkuren
Voor wat het gebruik van het privé toestel betreft, kan de werkgever de werknemer niet verbieden TikTok hierop te installeren. Zelfs wanneer de werknemer de gsm regelmatig of dagelijks meeneemt naar de werkvloer kan hij de installatie van de app niet verbieden.
De werkgever kan echter wel bepaalde regels vastleggen in bijvoorbeeld de bedrijfspolicy of het arbeidsreglement omtrent het gebruik van de gsm tijdens de werkuren. In de individuele arbeidsovereenkomst wordt dan best verwezen naar de bedrijfspolicy. Door de werkgever wordt er namelijk wettelijk gezien gezag uitgeoefend tijdens de werkuren. Dit betekent dat de werknemers de richtlijnen van de werkgever moeten volgen die werden vastgelegd in de bedrijfspolicy of het arbeidsreglement. Desgevallend mogen ze niet voortdurend online shoppen of scrollen tijdens de werkuren.
Daarnaast kan de werkgever zijn werknemers tevens informeren en het bespreekbaar maken van de volgens hem nadelige gevolgen van TikTok of het gebruik van andere sociale media.
Buiten de werkuren
Vanzelfsprekend kan de werkgever zich niet inmengen of bepalen wat de werknemer doet in zijn/haar vrije tijd, na het werk of in het weekend. Zo kan de werkgever de werknemer niet verbieden om in het weekend een dansfilmpje op TikTok te posten. Dit geldt zowel bij het gebruik van een privétoestel maar ook bij het gebruik van een toestel dat door het bedrijf ter beschikking gesteld en dat de werknemer ook privé kan en mag gebruiken (en waarbij de installatie van TikTok in de bedrijfspolicy niet werd verboden).
Toch kan de werkgever enigszins het gedrag buiten de werkuren in beperkte mate verbieden of minstens niet aanvaarden. Zelfs indien dit gebeurt via een privétoestel. De werkgever kan bijvoorbeeld in de bedrijfspolicy opnemen dat het verboden is gedrag te stellen dat de reputatie van de onderneming of de klanten kan beschadigen, of waardoor vertrouwelijke informatie wordt verspreid en dergelijke.
Zo is het vanzelfsprekend dat een werknemer van een bedrijf niet zomaar online (op TikTok of andere sociale media) zijn ongezouten mening kan verspreiden of een TikTok filmpje kan opnemen tijdens de werkuren in één van de bedrijfslokalen zonder toestemming van de werkgever.
Mogelijke sancties
Wanneer de werkgever sancties wil opleggen bij het schenden van de policy omtrent het gebruik van de gsm en de mogelijke apps die daarop mogen geïnstalleerd worden, zal dit maar mogelijk zijn wanneer deze sancties vooraf zijn opgenomen en voorzien in de bedrijfspolicy of het arbeidsreglement. Men spreekt in dit geval van tuchtsancties zoals bijvoorbeeld een waarschuwing of een boete.
Het is zelfs zo dat het meermaals of voortdurend schenden van de bedrijfspolicy omtrent het gebruik van de (bedrijfs-)gsm en sociale media een dringende reden kan uitmaken.
Wenst u meer informatie hierover of wilt u worden bijgestaan door een gespecialiseerde advocaat? Neem dan gerust contact op via info@bannister.be of via 03.369.28.00.